Bilinçli Tüketici

Bal ve Arı Ürünlerinde Bilinçli Tüketici Rehberi

🔍 Gerçek Bal ve Arı Ürünleri Nasıl Anlaşılır?

✅ Doğal Balın 5 Belirleyici Özelliği

1. Kristalize Olur
   • Gerçek bal 3-6 ay içinde doğal olarak donar (beyazlaşır veya krema kıvamı alır)
2. Su Testinden Geçer
   • Bir kaşık bal soğuk suda dibe çöker ve hemen dağılmaz
3. Gerçek Aroması Vardır
   • Çiçek balı floral, çam balı ise karamelize notalara sahiptir
4. TSE ve Coğrafi İşaret Taşır
   • Özellikle “Muğla Çam Balı”, “Anzer Balı” gibi tescilli ürünleri tercih edin
5. Fiyatı Ucuz Değildir
   • 1 kg gerçek balın üretim maliyeti en az 150-200 TL’dir (2024)

⚠ Sahte Bal Tuzakları

• Şeker şurubu katkılı (glikoz-fruktoz)
• Yapay aroma ve renklendirici içerenler
• “Süzme bal” adı altında işlenmiş ürünler

🐝 Diğer Arı Ürünlerinde Bilinçli Tüketim

1. Arı Sütü

• Gerçek arı sütü: Krem-beyaz renkte, ekşimsi tatta
• Sahtesi: Süt tozu karışımlı, beyazlatıcılı
• Fiyat ipucu: 10 gr saf arı sütü 300-400 TL altında olamaz

2. Propolis

• Kaliteli propolis: %70+ saf özüt içerir
• Alkol testi: Gerçek propolis alkolde tamamen çözünür
• Renk: Koyu kahverengi, siyaha yakın

3. Polen

• Doğal polen: Granül yapıda, çiçek kokulu
• Sahtesi: Boya katkılı, homojen renkli
• Suda test: Gerçek polen suda çözünmez

📊 Türkiye’de Bal Piyasası Gerçekleri (2024)

Parametre	Değer
Yıllık bal üretimi	110.000 ton
Sahte bal oranı	%17-23
En çok taklit edilen	Çiçek balı (%65)
Organik bal üretimi	1.850 ton

Kaynak: Tarım ve Orman Bakanlığı 2024 Raporu

🛒 Bilinçli Alışveriş İçin 5 Altın Kural

1. Satıcı Sertifikalarını İnceleyin
   • Organik sertifika, coğrafi işaret, analiz raporu isteyin
2. Doğrudan Üreticiden Alın
   • Yerel arıcılık kooperatiflerini tercih edin
3. Ambalaj Detaylarını Okuyun
   • “Bal aromalı şurup” ibarelerine dikkat edin
4. Fiyat Araştırması Yapın
   • Piyasa ortalamasının %30 altındaki ürünlerden şüphe edin
5. Şikayet Mekanizmalarını Kullanın
   • ALO 174 Gıda Hattı ve Tüketici Mahkemeleri

🌿 Sürdürülebilir Tüketim İçin

• Kovan başına 10 kg’dan fazla bal almayın (arıların beslenmesi için)
• Cam kavanoz tercih edin (plastik ambalajlardan kaçının)
• Yöresel arı ırklarını destekleyin (Anadolu arısı, Kafkas arısı)

“Unutmayın: Aldığınız her gerçek arı ürünü, hem kendi sağlığınıza hem de arı popülasyonunun devamına yatırımdır.”

*Kaynaklar:

• TAGEM (Tarımsal Araştırmalar Genel Müdürlüğü)
• Türkiye Arı Yetiştiricileri Merkez Birliği
• Gıda Güvenliği Derneği*